6 CONSENT NR. 36 VOORJAAR 2020
zee en in de aanlegplaatsen. Tussen 1935 en 1938 worden niet
alleen zowat alle mooie havenplaatsen aan de Engelse oost
en zuidkust aangedaan, maar ook de Kanaaleilanden, Franse
havens en zelfs Lissabon.
Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn de
buitenlandse avonturen afgelopen, zowel op zee als in België.
Maar terwijl het zakelijk tegen zit, tiert de romantiek welig.
Chris heeft een meisje uit Aagtekerke ontmoet en Nol een
jongedame uit Arnemuiden. De relaties worden in een huwe
lijk bestendigd.
Tijdens hun verblijf in Langerbrugge maken de broers kennis
met de lokale groep Zeeverkenners. De groep bezit een fraai
gelijnde, maar oude hoogaars Johanna (ex YE 84). Er wordt
mee gevaren en er wordt aan getimmerd, zelfs een motor
ingebouwd.
Dan komen we ineens een fotootje tegen uit 1938 van de
Johanna voor de wal van de werf Meerman en buurman
Knolle, de dealer van Kromhout motoren in Arnemuiden. Is
dat voor die motor inbouw? Leren de broers zo de Meerman
nen, Jacob en zijn zoon Kees, kennen?
Zeker is dat tijdens de oorlog zowel Chris als Nol bij Meerman
werken. Ze hebben immers geen eigen bedrijf meer. Of Siebe
dat ook doet weten we niet. Ze wonen intussen in Arnemui
den. Bij beide stellen hebben zich ook al kleine Vissertjes
aangemeld. Achteraf lezen we in boekwerken over de oorlog
in Zeeland dat Chris en Nol zich inspannen bij het verzet
tegen de Duitse bezetting. Het vinden van onderduikadres
sen en het verholen vervoer van deze mensen was de kern
van hun taak.
Daarnaast gaan de broers los op de werf: ze mogen hun
vaardigheden demonstreren bij de afbouw van de kleine
hoogaars die in 1941 "op de hoop", dus zonder opdracht
gever van buiten, op stapel is gezet. De latere naam van dit
scheepje? Seepaerd. Precies! Die hoogaars, waarvan de restau
ratie nu bijna afgerond is, op dezelfde plek van de bouw,
destijds. Dit wordt door de foto's van toen bevestigd, evenals
door de initialen van de broers, gebeiteld in een kastpaneel
van het scheepje.
Werf Meerman, Arnemuiden, 1938. Links oude politiebotter van
HansweerX, rechts de Johanna. Het lichtgrijze huisje achter haar
mast is het kotje van Knolle. Van de werf is slechts een stukje
helling te zien.
Seepaerd 1941, Werf Meerman.
Seepaerd 2018, Werf Meerman, foto Wim van den Berge.
CONSENT NR. 36 VOORJAAR 2020 7
Er gebeurt nog iets bijzonders. De werf Meerman bouwt een
S-spant plezierzeiljacht van het type Dragon. Na bijna twee
eeuwen hoogaarzen en andere platbodems! De invloed van
de heren Visser laat zich duidelijk gelden. Chris heeft het
bouwproces uitgebreid op foto vastgelegd.
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog gaat er een nieuwe
fase van start in hun leven. Het lukt de broers om de pacht te
verkrijgen van de Zeehondenwerf in Vlissingen. Die werf ligt
aan de Vissershaven (nu de Adm. De Ruyter jachthaven) naast
het Arsenaal. Naar verluidt ging het niet vanzelf in de gemeen
teraad, men had niet zo'n vertrouwen in die nieuwkomers
zonder kapitaal. Ook de KMS, de grote werf "De Schelde"
met zijn vertegenwoordiging in de raad, was er niet voor.
Misschien was men bang voor verlies van eigen arbeidskrach
ten. Niettemin worden de zaken aangepakt met de bekende
voortvarendheid van de broers. De helling en de diverse
gebouwen moeten opgeknapt worden. Alles met gevonden
of gekregen spullen en anders, tweedehands gekocht, wordt
de werf weer gangbaar gemaakt. De verwachtingen van de
broers, alle drie daar werkzaam, zijn hooggespannen. Er is
voldoende achterstand in onderhoud bij de vissersvloot, zo
na de oorlog.
En ze krijgen gelijk, met vijf tot acht man personeel is er
genoeg te doen. Naast het achterstallige onderhoud aan de
vissersvloot is er natuurlijk ook reparatie werk.
In de jaren '90 duikt er een curieuze brief op uit een Vlissings
archief. Het is een brief van Chris aan de hem goed bekende
Arnemuidse visser Marinus Siereveld. De laatste, schipper van
de ARM 54, een in 1892 bij Meerman gebouwde hoogaars, is
in 1945 uit Bremen teruggevaren met zijn schip. Zoals zoveel
vissersschepen was ze gevorderd door de bezetters. Dat het
oude schip in erbarmelijke staat verkeerde laat zich raden. De
aanhef door Chris 'Aan de Weled. Gestr. Heer' doet al vermoe
den, dat het niet als een serieus bedoelde brief gelezen moet
worden, eerder een onderdeel van lopende wederzijdse
vrolijke pesterij tussen twee vrienden. Ook Siereveld was
goed van de tongriem gesneden. Later zou hij zich nog mani
festeren als spreekbuis van de Zeeuwse visserij in de Haagse
contreien.
De ARM 7 in de wacht. Linksachter het Lampsinshuis,
het huidige MuZeeum.
GEBR.VISSKh
SCHEEPSBOUWERS
ÜI&ÜWSTRAAT A 79
AHKBSnJIPKN.3.
A Ris EMDriR 2 2 AP fU L 1946
Aan de
Marinus Sierersld
Tuindorp E 48
arnemgI DEK»
In verband met dé jEoe&t^nd ve^rln Uw v 1
ouwe rotte hoogaars verkeerd.ié het ons
onmogelijk dat pestding te repareert»
Het lijkt ons da* ook het beste dat H het
laat maken bij onze concurent om hem naar
de bliksem te helpen»
Hoogachtend
Collectie Documentatie SBH.
