6. 'n Goei(n)/hoeie(n) (h)aen(e)/'aone kraoit twêê/twiCe) kêêr(en): als
iets van belang is, wordt het wel herhaald. ZVW (Sis: twijfelt); LvA
(Ax); LvH (Lam/Kt); W (Kod;Ok: - - meer as één keer); ZB (Bzl;Gs;
Kpl/Bzl); NB (Ks: ook wel drie kêêr)SchD (Dsr;Hsd); T (Ovm;Po;
Tin: - - drie keer); GOfl (Dl). Anders: ie fluit wè twee kêêr vo 'n
cent (Svn). Anders uitdr.: 'n goeie 'aene is nie vet: gezegd tegen een
magere man of plagend tegen een dikzak (Hkz).
7. Schêêr je schaepen/schaopen, mar/ mae snie(t) ze nie: neem wat je toe
komt, maar niet meer dan dat. LvA (Ax); ZB (Hkz;Kb); T (Po: - -
mar vil ze nie; Tin); Gofl (Dl). Anders: weet je mate (Nz); ieder 't
siene en ik 't miene (Ha); ieder siene das genog (Bwh)
8. Je lief zouter van uut ghae(n) je zou er van uit je vel springen. ZB
GsHaKpltwijfelt; Ndp); NB (Col: misselijk; Ks); SchD (Bns: je
lief zouw uutgaeBwh; DsrHsd; NwkZr- - uut komme)Phi/T (Phi:
uut komme; Phi/Ovm ;Anl; Ovm Po; Scherp Svn; Tin)GOfl (Dl: oud; Ntg;
Odp). Anders: je zouter van uut je lief gaen (Bzl/Kpl); je zouer 't
lief van uut gaen (Ha; HkzIerNssSchr/Wde)je zou 't lief d'r van
uutgae (Ha); je lief zouw uutgae (Bns); je zou je lief er bie uut spuge
(Kod); je lief zou er van uutkomme (Zr;Phi); j'n naevel - - uutgae
(Kod); je krevel - - (Rtm); je, zou er de krevel van uuthaen (Kb);
jezou d'r de krevel van kriehen (Bzl); je zouter van bosten/buste(n)
(Ax;Nwn); je zou boste (Osb); - - uut je vel bosten (Ndp); ghe zou
as n'n worst uit 't vel barsten (Lam/Kt; je zouj'n arte uutspien (Wde);
je zoud'r van êên in aol (Po). In een andere bet.: 'k bin naebie 't lief
uut, gezegd bij grote inspanning (Ha).
9. Ie vlieg op as 'n bos mi/mee vlooien: is opvliegend van aard, gauw kwaad
of driftig. ZVW (Gde: - bosje v. Gde/Nvt; Sis) LvA (Ax)LvH (Nwn:
't is 'n buzzeke v.); ZVO-zd (Cg: 'n buzzeken v.W (DobKod; Njoos
Osb: ie wier as een bosje v. Vs: bosje) ZB (Bzl/Kpl; Gpol; Gs; Ha:
ook 't is net een bosje v.; Hkz;Kpl;Ktg: as 'n bos v.; Ndp;Nss;Ovz/
Dw;Schr/Wde;Wde); NB (Wsk: bosje; Ks); SchD (Bns: - bosje vloa;
Bwh;Dsr: ook bosje v.; Hsd;Nwk;Zr); Phi/T (Phi/Ovm;Po: bosje v.
Svn: ook is net 'n bosje v. Tin); Gofl (Dl: ook net een bosje v.;
Dl/Hkg: as een bosje v. Ntg;Odp: as 'n bossie v. Ogp). Anders:
die zit zóó op z'n paard (Ax) ie sta kort vo de waogen gespannen
(Ax); stae kort in de karre (Scherp); staat zo overeinde (Nz); spriengt
direkt op de kittuk (Bzl);is sebiet/gaue, van effen tennen (Bzl;Kpl);
noga van effen tönde (Ndp); gauw van 't (h)ondje gebete(n) (Po;Dl/
Hkg)hauw anhestoke (Svn); gauw met 't haar steil (Dl/Hkg); is noga/
gauw druzig (Kb;Ovz/Dw); is opstuverig (Bwh); 'ij is zoo ghauw kljê-
i-ig (Lam/Kt); of a-t'n perebieë in z'n broek eit (Ndp); (hij vliegt op)
as den duvel op Gerriet (Ks)/
10. Wie mee-ten os vecht, die kriegt d'oórns in z'n buuk: wie met de over
heid in onmin raakt, delft het onderspit. Niet bevestigd.
11. (H)ie kiekt as 'n (h)oen in 'n krukel: is scheel. NB (Ks); SchD (Dsr);
T (Scherp). Anders: ie kiekt 't 'oekje om (Ax); - mee z'n linker ohe
in z'n rechter broekzak (en andere dial, vormen) (Kod;Osb Ha; Ktg;Ndp
Wde;Dl/Hkg); - mie z'n rechter oahe in z'n lienker broekzak (Bzl;Po); -
miet d'r rechter aohe over d'r lienker schoere (Po); -- na de Klundert
of de Willemstad in brand staet (en omgekeerd) (Kod;Ier: schipperstaal;
Dsr); - in/ d'oare/andere weke (HkzNdp Bwh; Scherp Dl) - ni d'oare
wereld (Col); hie is blis(jes) (Dl). De uitdr. kiekt as 'n uul naer 'n
zieke koeje (Ovm) pat wellicht beter onder de vraag 14 of 17.
48