Neerlands geesselmenschen moorder
Armoed zaayer rust verstoorder
Nest der menscheydoorlogs kweeker
Ondiergetddief, woordverbreeker
Land bederver, God verzaker
Echt verbreeker, Oproer maker
O Monster voor de hel bekwaam
Neemt d'eerste letter dat is u' Naam
Het beschot met dit acrostichon
(puntdicht waarvan de beginletters
der regels een eigennaam vormen)
was ten tijde van Rijks mededelingen
volgens de auteur niet meer aanwezig
omdat de betreffende schuur enkele
jaren tevoren was afgebroken. Dit
feit leverde een verwarde discussie
in Varia Zeiandiae op over de juiste
boerderij waar men het acrostichon
ingesneden moest hebben - verward
omdat de deelnemers aan die discussie
de hofsteden uitsluitend met de namen
van hun bewoners aanduidden, zodat
alleen de weinige personen die op
de hoogte waren van de toestanden
in de Kraaijertpolders er iets aan
hadden. Het betreffende schimpdicht
was overigens wijder verbreid; het
was ook bekend in het latere Zeeuws-
VlaanderenWaarschijnlijk betreft
het een gedrukt liedje zoals die ook
verspreid werden ten tijde van de
Engelse landing in 1809 en waarin
het verlangen naar terugkeer van
de erfprins van Oranje tot uitdruk
king kwam. 'Viva Oranje door Brit-
tanje' was misschien een hartewens
van velen, maar men was er zeker
niet massaal voor in het geweer te
krijgen. Haat jegens de Fransen
werd, het is hierboven al gemeld,
pas op een schaal van enig belang
in kloeke woorden gemunt en omgezet
in daden toen men als het ware al
tegen de Franse ruggen aankeek en
de geallieerden voor de deur stonden.
J.H. Schorer, die zich na de schrob
bering door Napoleon op 10 mei 1810
de volgende dag in de Middelburgse
Abdij ten overstaan van de keizer
op waardige wijze heeft verdedigd,
zei bij die gelegenheid over de loya
liteit en gezagsgetrouwheid van de
landgenoten het volgende:
'Het is waar dat de Hollanders in het
geheel niet van de Fransen houden;
maar ze houden nog minder van de
Engelsen. Ze houden slechts van hun
land, en men zal hen altijd trouw zien
aan de meester die men hun geeft.
Die principes danken ze aan de gods
dienst.' I®
Deze woorden zullen deels zijn ingege
ven door Schorers diplomatiek talent.
Zomin als van principiële opstandig
heid was er sprake van dito trouw
aan de Fransen. Zoals ik ook al aan
stipte wist de aanwezigheid van Na
poleon in 1811 hier en daar zelfs
geestdrift te wekken. Bonaparte ver
tegenwoordigde een majesteit die de
Nederlander vreemd was, en waarvan
de luister allicht opgetogenheid kon
wekken. De keizer zelf wist hoe be
langrijk het was om pracht en praal
ten toon te spreiden, ook tegenover
de Hollanders. Tijdens de reis van
1811 maakte hij eens een nachtwan
deling door Amsterdam in het gezel
schap van zijn grootstalmeester ge
neraal de Caulaincourttijdens welke
Napoleon o.a. over de praal van deze
reis zei: die pracht is voor
mij een hulpmiddel. De verleiding
gaat, door de ogen, naar het hart.
Het keizerlijk hof moet zich groot en
indrukwekkend tonen, omdat men al
tijd geneigd is te buigen voor dat
gene wat men bewondert.' 1® Het be
lang van het keizerlijk vertoon was
voor Bonaparte zo duidelijk, dat hij
bij de beroemde Franse acteur F.J.
Talma gebaren en dictie had gestu
deerd, te gebruiken bij grote plech
tigheden waarin hij als keizer de
hoofdrol vervulde.
Legitimiteit
Tijdens zijn Egyptische veldtocht
moet Napoleon, aanvankelijk bewon
deraar van Rousseau en sympathisant
der Jacobijnen, de smaak van de mo
narchie te pakken hebben gekregen.
Hij begon de pasja's te imiteren, en
verdiepte zich in de levens van Alex
ander de Grote en"Augustus. Terug
in Frankrijk schoof hij het Directoire
aan de kant en werd Eerste Consul
9
