Ouwe pispot. W (Srk).
Ouwe roemine. SchD (Hsd).
Ouwe melker. NB (Ks); T (Scherp: -mekker)Gofl (-maalker)
Flêêmer. ZB (Odl).
N.B.
Nog eens lamsoor en lamsoren
In Nehal. 79, 30 (1990) wijst de heer Beenhakker (Ktg) er op dat lamsoren
(mv.) de naam is voor de eetbare bladeren van, resp. de gehele plant 'zee
aster' (Aster tripolium L.). Het enkelvoudige lamsoor staat voor Limonium
vulgare Miller (voorheen Statice limonium L.), eveneens een bekende plant
van de schorren (nu trouwens ook gekweekt in de winkel te koop) en bekend
als droogbloem. Oneetbaar. Maar houdt 'de volksmond' zich ook aan dit on
derscheid? De antwoorden op de Vragenlijst in Nehal. 50, 47 (1990) geven
bevestiging door heel Zeeland plus GOfl voor het gevraagde lamsóóre(n) (op
te vatten als mv.) als naam voor de bekende plant waarvan de bladeren eet
baar zijn. Maar wat zeggen een aantal woordenboeken en andere teksten?
Allereerst Heukels, Wdb. der Nederl. Volksnamen van Planten (1907, herdruk
1987): bij Aster tripolium ('zulte') geeft hij enkelv.(!) lamsoor voor VV en
LvH; mv. lamsooren voor NB en ZVL ('de jonge bladen (sic) die gegeten
worden'). Daarnaast lamsooren (mv.!) voor Limonium vulgare in Ofl, Sch,
T, ZB, VV, Zvl en ...N Overijssel. De officiële Flora van Heukels en Van
der Meijden uit 1983 geeft uiteraard het enkv. voor Lim. vulgare, maar toch
kan ik het mv. niet fout noemen: we plukken (liever: plukten) immers ook
pinkster- en sleutelbloemen enz. en kopen anjers en gladiolen. Maar terug
naar Aster tripolium met de zo smakelijke jonge bladeren, sinds kort belaagd
door vervuiling in de Wester- en bescherming van bepaalde gebieden in de
OosterscheldeJoos, Waasch Idioticon (1900) zegt: Lamsoor (kruidk.). Ster-
rekruid, Aster tripolium. Enkelvoud dus, maar alleszins correct als het, zo
als hier, de soortnaam geldt van een plant.
In een artikel in de PZC van 6-4-90 wisselen enkv. en mv. elkaar af.
De titel: 'Is de lamsoor te temmen?' en dan: 'Mariene Cultures Oosterschelde
spreekt van zeeasters, die in de volksmond wel bekend staan als lamsoren,
(mv.!) Nu wil het toeval dat er ook (andere) planten bestaan die lamsoor
heten. Dan maar in het Latijn (en dan) heb ik toch liever de Limonium
vulgare (lees: Aster tripolium!) op mijn bord. Laten we het dan maar gewoon
over lamsoor (weer enkv.!) hebben.' En zo verder in dit wat warrige ver
haal met als slotregel: 'er is nog een lange weg te gaan aleer lamsoor niet
alleen qua smaak maar ook teelttechnisch op spinazie lijkt.' In het onder
schrift bij de foto: 'Groenteman Johan Trimpe in Goes toont een kistje met
lamsoren.' Verwarring ten top. Maar ik heb nog een paar enkelvouden: de
Volkskrant van 22-12-90 zegt: 'lamsoor en zeekraal mogen niet onbeperkt
op de schorren worden gesneden.' Het allerlaatst een paar dichtregels uit
het werk Groen en Gruis. Vlaanderen Verheerlijkt door Herman Vandommele
uit Sint Niklaas, van 1990. In deze karakteristiek van 'elf steden en streken
van het aloude Graafschap (Vlaanderen) staat op blz. 51 over 'Hulst, het
nijverige', toen Hulst i.p.v. buitendijks binnendijks land verwierf: 'Zo werd
zout lamsoor moeskruid in uw tuin.'
N.B
56
