De kerk van Zeeland, gebouwd in 1848 Zeeland Historical Society).
veroordeelde dit initiatief, maar sloot wel een compromis zodat Jacob Schepers
mocht voorgaan als dominee Van der Meulen elders preekte. Bovendien zou elke
veertien dagen een kerkdienst in Groningen gehouden worden. In 1855 herhaalde het
conflict zich toen de Groningers de Zeeuwen van nalatigheid in het huisbezoek
beschuldigden en klaagden dat de kerk in Zeeland te ver weg was. Dit waren gezoch
te argumenten omdat er leden waren die verder weg woonden. De Zeeuwen waren
beducht voor het creëren van kleine en hulpbehoevende gemeentes, terwijl ze zich
zelf amper konden bedruipen en werden in dit beleid krachtig gesteund door Van
Raalte."
Als een gelegenheid zich aandiende tot stichting van een levensvatbare gemeente,
liet Zeeland die niet voorbij gaan. Toen bekend werd dat dominee Koene van den
Bosch uit Noordeloos met dertig personen in aantocht was om zich een paar mijl ten
noorden van Zeeland te vestigen, verkreeg deze gemeente makkelijk haar zelfstan
digheid.14
Het meest hartelijk waren de relaties met Grand Rapids. De Nederlandse gemeen
schap daar bestond voor meer dan de helft uit Zeeuwen. Veel meisjes hadden daar een
dienstje en jongens werkten er om het inkomen thuis aan te vullen. Voor de paar
gezinnen en de vele vrijgezelle jongeren hield Van der Meulen regelmatig kerkdien
sten. Hij zou er in 1861 heentrekken om de kwakkelende gemeente op te bouwen, na
een kort verblijf in Chicago, en er de laatste jaren van zijn leven doorbrengen.
De ingrediënten voor conflicten met de naburige grote zuster Holland waren zeker
aanwezig, maar de verhoudingen waren, afgezien van wat irritatie in de beginperio
de, goed. Het enige serieuze incident was de eerste verkiezing van locale ambten,
zoals gemeentesecretaris, schoolopziener, opzieners voor de zorg van de armen, en
38
ZEEUWSE EMIGRATIE NAAR AMERIKA 1840-1920
