Bij het bovenstaande scenario zij met nadruk opgemerkt dat het verdwijnen van
een taal niet het verdwijnen van de met deze taal geassocieerde etniciteit hoeft te
impliceren. Veel Amerikanen van Nederlandse afkomst - zeker in de traditioneel
Nederlandse gebieden - 'voelen' zich tegenwoordig nog altijd anders dan hun landge
noten met een niet-Nederlandse etnische achtergrond, ook al spreken zij niet of nau
welijks Nederlands meer. Met andere woorden, in deze gevallen is er nog altijd dui
delijk sprake van een Nederlandse etniciteit. Voor de latere generaties geldt echter dat
de Nederlandse taal hier geen onlosmakelijk deel meer van uitmaakt. Momenteel
spreken etnische Nederlanders onder de 60 - enkele uitzonderingen daargelaten -
namelijk geen Nederlands meer, hoogstens kennen zij wat woorden en enkele vaste
uitdrukkingen. Deze woorden en uitdrukkingen hebben voor deze etnische
Nederlanders trouwens niet zelden een niet geringe emotionele waarde en zij vervul
len duidelijk een etnische symboolfunctie. Het is bepaald niet ongebruikelijk om der
gelijke 'semi-speakers' van het Nederlands tegen elkaar te horen zeggen 'ook goeie
ntorrege', 'alles goed?' of 'hoe gaat het met jou?1. Zoals gezegd, het feit dat veel 'jon
gere' etnische Nederlanders het Nederlands niet meer echt machtig zijn, impliceert in
het geheel niet dat de Nederlandse etniciteit nu ook is verdwenen; in veel van de oor
spronkelijk Nederlandse nederzettingen is dat zeker niet het geval.
West Sayville, New York
In het geval van West Sayville lijkt een en ander zich ruwweg volgens het bovenver
melde patroon te hebben ontwikkeld, waarbij overigens niet zonder meer kan worden
uitgesloten dat het
geschetste scena
rio aldaar in een
versneld tempo is
doorlopen.' Met
andere woorden,
het Zeeuws lijkt
binnen een betrek
kelijk korte tijd te
zijn verdwenen,
terwijl er zich toch
veel gezinnen uit
Yerseke en Brui-
nisse gevestigd
hebben. Wat ech
ter opmerkelijk is
aan West Sayville,
is dat ook het Nederlandse karakter nagenoeg volledig verloren is gegaan. In 1983
observeerde de antropoloog L.J. Taylor dit verschijnsel al. Met betrekking tot de
vroegere 'veritable Dutch colony' West Sayville merkt hij op dat '[Ijittle seems to be
left of that Dutchness now'.4 Dit impliceert dat er momenteel van een Zeeuwse etni
citeit weinig of niets valt te bespeuren. Er zijn nog wel enkele herinneringen aan het
'Hollandse' verleden, maar zij zijn in feite vrij marginaal. Zo is er een Christian
Reformed Church - ongetwijfeld het meest in het oog springende 'landmark' van de
Nederlandse wortels van West Sayville -, maar die wordt tegenwoordig toch vooral
West Sayville op Long Island bij New York trok vanwege de schelpdiercultuur
veel emigranten uit Yerseke en Bruinisse.
48
ZEEUWSE EMIGRATIE NAAR AMERIKA 1840-1920
