gesproken (waaronder de standaardtaal) en daarnaast ook nog het Fries. In een der
gelijke situatie lijkt een zekere mate van accommodatie onvermijdelijk, wat betekent
dat geen enkel dialect een dergelijke situatie ongeschonden doorstaat.
De gedenkzuil in het centrum van Zeeland, met de namen van de eerste 'nederzetters' van Zeeland links),
Vriesland (midden) en Drenthe (rechts) (foto's auteur).
Opkomst en ondergang van het Amerikaans-Nederlands
Nu we een duidelijker beeld hebben van het antwoord op de vraag waarom er in
Zeeland, Michigan geen Amerikaans Zeeuws is ontstaan, rijst de vraag wat er nu pre
cies met het Zeeuws is gebeurd. Hoe de ontwikkeling zich precies heeft voltrokken,
onttrekt zich aan onze waarneming maar de essentie lijkt toch wel te zijn dat in de
hierboven geschetste heterogene taalsituatie die de Nederlandse kolonie in Michigan
kenmerkte een vorm van het Nederlands tot ontwikkeling is gekomen die in een aan
tal opzichten dicht in de buurt komt van de standaardtaal.12 De eerste factor die in dit
verband moet worden genoemd is de al ter sprake gebrachte gecombineerde werking
van accommodatie en levelling. Als gevolg hiervan verloren de dialecten hun meest
markante dialectkenmerken.
Daarnaast moet zeker ook met rechtstreekse invloed vanuit de standaardtaal
rekening worden gehouden, vooral via kerk en catechesatie. Juist in de negentiende
eeuw ontwikkelde de standaardtaal zich langzaam maar zeker tot gesproken taal,
hetgeen wil zeggen dat de tot dan toe vooral geschreven standaardtaal meer en meer
maatgevend werd voor het spreken. Dit zal bij dialectsprekers tot accommodatie in de
richting van de standaardtaal hebben geleid wanneer zij in contact kwamen met
52
ZEEUWSE EMIGRATIE NAAR AMERIKA 1840-1920
