archief en het Centraal Bureau voor Genealogie.14 Tussen 1990 en 1996
verscheen, aanvankelijk onder de titel Zeeuwse Emigrantenhet tijdschrift In den
Vreemdemet artikelen over emigratie en emigranten in en vanuit zuidwest Nederland.15
Naast de eerder genoemde volkstellingsregisters kunnen de uit Zeeland afkomsti
ge Amerikanen ook voorkomen in kerkelijke registers. Deze en andere particuliere
archieven bevinden zich vaak bij plaatselijke archiefdiensten of bibliotheken, vaak
verbonden aan Amerikaanse colleges.'6
Gezien het internationale karakter van de emigratie is Internet het ideale medium
voor informatie-uitwisseling. Talloze, vooral Amerikaanse, web-sites zijn gewijd aan
genealogisch onderzoek rond emigratie en immigratie. Het informatieaanbod varieert
van zeer algemeen en persoonsgebonden tot complete bronpublicaties van
passagierslijsten, kerkelijke registers, volkstellingslijsten en genealogiën.17
Voor de eerste naspeuringen naar een Zeeuwse emigrant zijn de in dit artikel
behandelde drie registraties het beste uitgangspunt. Hierna volgen de adressen van
enkele instellingen waar men voor dit onderzoek terecht kan.
Noten
1. Bij de samenstelling van dit artikel is gebruik gemaakt van: R.P. Swierenga, 'Het bestuderen van de
Nederlandse emigratie naar de Verenigde Staten. Nieuwe methoden en begrippen', Jaarboek van het
Centraal Bureau voor Genealogie en het Iconographisch Bureau 36 (1982) 252-268; 'Stamboomonderzoek
naar emigranten', in: C. Zevenbergen, Toen zij uit Rotterdam vertrokken. Emigratie via Rotterdam door de
eeuwen heen (Zwolle 1990) 122-124; J.H.F. Schwartz, 'Inleiding [staten van landverhuizers]1, in: S. Oudes,
Index op de namen van emigranten in de Zeeuwse 'Staten van landverhuizers', 1839-1900. Index of the
names in the lists of emigrants leaving Zeeland between 1839 and 1900. Reeks gidsen en nadere toegangen
Rijksarchief in Zeeland 4 (Middelburg 1995) 7-17; L. Beelen-Driehuizen, J.H. Kompagnie, Onderzoeksgids
landverhuizers. Aanwijzingen voor het doen van onderzoek naar Nederlandse emigranten en transmigran
ten (2e kwart 19e eeuw-1940) (Den Haag 1996).
2. Swierenga, 'Het bestuderen van de Nederlandse emigratie', 255.
3. Rijksarchief in Zeeland (RAZ), verzameling Genealogische Afschriften nr. 810. De originele staten over de
periode 1839-1857, 1870-1871 en 1874-1900 bevinden zich in het archief van het Provinciaal Bestuur van
Zeeland, zie voor een specificatie hiervan de publicatie vermeld in de volgende noot, p. 16-17.
4. S. Oudes, Index op de namen van emigranten in de Zeeuwse 'Staten van landverhuizers'1839-1900. Index
of the names in the lists of emigrants leaving Zeeland between 1839 and 1900. Reeks gidsen en nadere toe
gangen Rijksarchief in Zeeland 4 (Middelburg 1995).
5. De originelen bevinden zich in: Algemeen Rijksarchief, Den Haag, archief Ministerie van Binnenlandse
Zaken, afdeling Statistiek en voorgangers 1845-1878 [toeg.nr. 2.04.23.02], inv.nr. 26x. Toegankelijk via:
C.J. de Groot, G.H. van Kinkelder, Klapper op de staten van landverhuizers afkomstig uit het archief van
het departement van Binnenlandse zaken (1845) 1848-1877 Alphabetical index to the lists of emigrants
originally part of the archives of the Ministry of Home Affairs. 2 din. (Den Haag 1978) [toeg.nr. 2.04.28].
6. R.P. Swierenga, Dutch emigrants to the United States, South Africa, South America, and Southeast Asia,
1835-1880. An alphabetical listing by household heads and independent persons (Wilmington 1983), aan
wezig in RAZ [verzameling Genealogisch Afschriften nr. 813] en RSC.
7. RAZ, verzameling Genealogische Afschriften nr. 811. Exemplaren zullen ook ter inzage komen in de
gemeentearchieven van Goes en Schouwen-Duiveland en in het Genealogisch Centrum Zeeland.
8. A. Vergouwe, Emigranten naar Amerika uit West Zeeuws-Vlaanderen 1840-1970 (z.p. 1993), o.a.
aanwezig in RAZ [verzameling Genealogische Afschriften nr. 812] en RSC. Dit bestand is ook te raad
plegen via de Internet web-site van de Stichting Vrienden West Zeeuws-Vlaamse Archieven
(www.cyber.nl/zeeuw_archief).
9. Meer informatie hierover in: Onderzoeksgids landverhuizers21 [Amerika], 25 [Canada] en via de Internet
web-sites van NARA (www.nara.gov) en National Archives of Canada (www.archives.ca).
10. R.P. Swierenga, Dutch immigrants in U.S. ship passenger manifests, 1820-1880. An alphabetical listing by
household heads and independent persons. 2 din. (Wilmington 1983), aanwezig in RAZ [verzameling
Genealogisch Afschriften nr. 814] en RSC.
66
ZEEUWSE EMIGRATIE NAAR AMERIKA 1840-1920
