dat zal zeer aanzienlijk geweest zijn. Vele
gebouwen, waaronder het prachtige stad
huis aan de Grote Markt, de Franse Kerk,
de Oostkerk, een grote kazerne op de kop
van de Walstraat en 65 woon- en pakhui
zen zijn door brand verwoest. Ruim 250
huizen zijn zo zwaar beschadigd dat ze on
bewoonbaar moeten worden verklaard.
Het aantal verliezen aan Franse zijde wordt
geschat op bijna 3.000 man en aan
Engelse zijde op 900 a 1.000 man.
Ondanks de verovering van Walcheren met
de belangrijke havens van Vlissingen loopt
de Engelse expeditie op een mislukking uit.
Vanwege het uitbreken van de Zeeuwse
koorts beschouwen de Engelsen de kracht
van het leger niet meer toereikend om een
aanval op Antwerpen te ondernemen.
Voor Napoleon rest echter te weinig tijd zijn
invasievloot op te bouwen, waardoor het
gevaar voor Engeland in ieder geval is af
gewend.
Thomas Marmaduke Wybourn maakt ons
in onderstaande brief deelgenoot van het
strijdtoneel van augustus 1809.
(vertaling A.H. van Dijk)
Rivier 'De Schelde',
aan boord van H.M.S. Blake
15 augustus 1809
Mijn liefste zusters,
In het midden van vreselijke taferelen en
juist als wij ons desondanks voorbereiden
om iets te gaan eten en drinken op ons suc
ces (en op mijn verjaardag) neem ik even
vrij, niet alleen om jullie te verzekeren over
mijn veiligheid, maar om me te verant
woorden voor mijn zwijgen tot alles voorbij
was. We hadden echter geen moment om
na te denken over wat er gedaan moest
worden of wie dat moest doen. We hebben
vele dagen in onze kwartieren doorge
bracht met alle hutkoffers etc. beneden. We
zijn erg in de war geweest en in een ellen
dige toestand. Ik wenste op dit ogenblijk
bijna dat ik naar Engeland terug was ge
keerd toen ik dit kon, want ofschoon ik
gisteren ontsnapte aan een zekere vernieti
ging voorzie ik toch zulke onvoordelige en
kwellende oorlogvoering voor mij, die
slecht overeenkomt met mijn gevoelens.
Jullie zullen je realiseren dat met oprecht
heid en ondervinding de harde en onbe
loonde diensten mij eerder met walging
hebben vervuld, dan dat zij mij hebben be
angstigd. Ik ben bang dat jullie zullen den
ken dat ik het schrijven te lang heb uitge
steld, maar wat kan ik zeggen om jullie
tevreden te stellen? Ik weet werkelijk niet
wanneer ik voor de laatste keer schreef, of
waarover, en ik wist zeker dat een of ande
re zware dienst voor de deur stond en ik
wilde dat liever afwachten, dan jullie in te
lichten dat dat nabij was. In het algemeen
ben ik een te betrouwbare historicus daar
voor. Echter, mijn geliefden, ik ben gezond
en de gevaren zijn voorbij tot dusver. De
kranten zullen tonen (ik ben bang voordat
dit schrijven jullie bereikt) in welke alar
merende situatie onze roekeloosheid ons
heeft gebracht. We zijn nu tot op zekere
hoogte bezig onze schade te herstellen, hoe
wel wij nog steeds onder bereik van de ko
gels van de overkant liggen. Voor wij de ri
vier hogerop gaan, moet ik jullie een schets
geven van onze actie en jullie verzekeren
hoeveel en hoe vaak jullie in mijn gedach
ten waren en dat mijn arme vrienden het
meest hebben geleden van de situatie
waaraan wij zijn blootgesteld. Wij waren
ooggetuige van de grote ellende waar de
ongelukkige inwoners aan werden blootge
steld. Het bombardement was ontzagwek
kend en de kogels en de pas uitgevonden
raketten zetten de stad op verschillende
plaatsen in brand, maar die schurk van een
Franse generaal wilde zich niet overgeven,
hoewel meer dan 1.000 man van zijn troe
pen onder de puinhopen was begraven en
misschien duizenden arme vrouwen en
April 2001
13