De lotgevallen van de UB 30 Duitse onderzeeboot strandt op de Walcherse kust in 1917 - Caroline de Bruyn en Ineke Schwartz, 'Langs Jugendstil en Art Deco', Kosmos, 1992. - Jan Derwig en Erik Mattie, Amsterdamse School, in: Architectura et Natura', 1991. - A.L.J. Goethals, Agentschap der Nederland- sche Bank te Middelburg, in: 'De Bouwwereld', 1911, nr. 10, pp. 74-75. - Fred Jilleba, 'Het eclecticisme in de Middel burgse Architectuur'Pleidooi voor een diepte punt, 1981 (Heemkundige Kring Walcheren). - P.R.M. Kroes, 'Geen risico. Geschiedenis van de Algemene Zeeuwse Verzekeringsmaatschap pij NV 1939-1989', Middelburg 1989, pp. 90- 92. - Provincie Zeeland, Monumenten Inventari satie Project Zeeland, 1989. - Prijsvragen: Sociëteitsgebouw te Middelburg in 'De Opwerker'1902, nr. 3, p. 22. - PW. Sijnke, Bij de verdwijning van een mar kant gebouw: Noordbolwerk 35, in: 'De Wete', 12e jrg. nr. 4 (oktober 1983), pp. 13-16. - A. van Santen: 150 jaar De Wandeling. Het Noordbolwerk, in: 'De Wete' 2000 nr. 1, pp. 3- 11. - Hans Sinke, 'Middelburg. Achitectuur en stedenbouw 1850-1950', Zwolle 1996. - B.I. Sens, 'jonge Bouwkunst, geselecteerd Rijksmonument in Zeeland 1850-1945'. - Berit I. Sens, 'Architectuur en stedebouw in Zeeland, 1980-1945'Zwolle 1993. - P.J. Smallegange e.a. 'De Bolwerken van Middelburg', Stichting Vrienden van Middel burg 1999. Informatie werd verkregen van M.P. de Bruin, mevrouw E.A. van de Putte-Goethals, prof. dr. C.A. van Swigchem, bewoners van de bespro ken huizen en het Nederlands Architectenbu reau te Rotterdam. Begin 1917 is de Eerste Wereldoorlog al tweeënhalf jaar aan de gang. Tot op dat moment is geen van de oorlogvoerende partijen erin geslaagd een beslissing te forceren. De Engelsen probeerden met een blokkade van de Duitse havens dat land op de knieën te krijgen. Als antwoord daarop werd door de Duitsers het duik bootwapen ingezet. Toen dat geen door slaggevend succes opleverde, kondigde Duitsland op 1 februari 1917 de onbeperk te duikbootoorlog af. In de zogenaamde Sperrgebiete rond Engeland, Frankrijk en Italië zouden alle schepen, zowel vijande lijke als neutrale, zonder waarschuwing worden getorpedeerd. Voor de neutrale scheepvaart werd in de Noordzee en de Middellandse Zee een veilige vaargeul afgebakend. Zeebrugge speelde voor de Duitsers een belangrijke rol. Daar hadden zij een duik bootbasis aangelegd. Naar en van Zee- brugge passeerden op afstand Duitse duikboten de Nederlandse kust. In het

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2001 | | pagina 26