On September 19th, the eight resistance fighters, to
whom Mr. Abr. Coster, his father-in-law Johannes
Scheele, and R.J. de Klerk were transported to
Terneuzen, and from there to the vicinity of Biervliet.
They were locked in a barn, under heavy security.
Francien de Zeeuw came last. It was feared she could
not face her interrogators, who could use circum
stantial, fragmented evidence of the other ten against
her. This fear proved wrong. At night, they all
managed to escape; together they fled into the polders,
and found refuge with Jo van der Velde and family.
(Stan van Nispen)
20 September
The whole day there had been the heavy roars of cannon
fire in the direction of Philippine/Axel. The news is
confusing. One says: 'Hulst and Axel have been libe
rated', the other says: 'the liberators are at Watervliet'
Some German cars and tanks have arrived at
family of our host. They have fled from the front. A
sergeant, soaked up to his chest, says that the Polish
army was at Axelse Sassing, and that they did not
spare any Germans, even if they raised their hands in
surrender. Of his division, only three remained.
(Pieterspolder Schoondijke De Vries-Balhuizen)
The Germans evacuate Terneuzen after demolishing the
main bridges and locks. In the course of the morning,
the first Allies appear. (Terneuzen Drok)
21 September
The Polish troops have taken the Scheldt-river over a
width of 6 miles, whilst Hulst and Axel have been
liberated.
22 September
Mrs.Tichelman was here this afternoon. I accompanied
her to the headquarters of the Orde Dienst (OD) in
the hope of obtaining fresh information about her
husband. The story, that he had been shot, was perti
nently contradicted. He, and the others with whom he
was arrested were thought to be in West-Zeeuws-
Flanders, where battle still raged. He was the head of
the entire OD in East-Zeeuws-Flanders, and along
with him, the Germans had apprehended many
others from this organization. This explains much of
the confusion these days in Terneuzen. When I visited
the desk of the OD-Commander this afternoon, I got
Op 19 september werden de acht verzetsstrijders,
waaraan toegevoegd de heer Abr. Koster, zijn schoon
vader Johannes Scheele en R.J. de Klerk naar
Teneuzen gevoerd en vandaar naar West-Zeeuw-
Vlaanderen. Zij werden in de omgeving van Biervliet
op een boerderij onder zware bewaking in een schuur
opgesloten, Francien de Zeeuw als laatste. Men vrees
de dat zij als laatste zou kunnen doorslaan, daar alle
fragmentarische gegevens van de overige tien tegen
haar gebruikt konden worden. Die vrees bleek onge
grond. In de nacht ontstond de mogelijkheid tot ont
vluchten en met zijn allen ontkwamen ze door de pol
der en vonden onder andere onderdak bij familie van
Jo van der Velde. (Stan van Nispen)
20 september
De hele dag was er zwaar kanongebulder, richting
Philippine-Axel. De berichten zijn verwarrend. De
een zegt, 'Hulst en Axel zijn bevrijd', de ander zegt:
'de bevrijders zijn bij Watervliet.' Bij familie van
onze gastheer zijn Duitse auto's en tanks aangeko
men, die gevlucht zijn van 't front. Een sergeant, die
tot zijn borst toe nat was, vertelde dat de Polen bij de
Axelse Sassing waren en dat ze geen Duitsers spaar
den, of ze hun handen opstaken of niet. Van zijn
afdeling waren er nog maar drie overgebleven.
(Pieterspolder Schoondijke De Vries-Balhuizen)
De Duitsers verlaten Terneuzen na er de bruggen en
sluizen te hebben vernield. In de loop van de morgen
verschijnen de eerste geallieerden. (Terneuzen Drok)
21 september
De Polen hebben de Westerschelde over een breedte
van 10 kilometer bereikt terwijl Hulst en Axel zijn
bevrijd. (Goes Looijen)
22 september
Mevrouw Tichelman was vanmiddag hier. Ik ben met
haar mee geweest naar het hoofdkwartier van de
Ordedienst (OD) in de hoop wat nadere berichten van
haar man te krijgen. Het verhaal dat hij al doodge
schoten zou zijn, wordt pertinent tegengesproken. Hij
en de anderen met wie hij gearresteerd is, schijnen
nog in Westelijk Zeeuw-Vlaanderen te zijn, waar nog
steeds gevochten wordt. Hij was het hoofd van de
gehele Ordedienst in Oost-Zeeuw-Vlaanderen en met
hem zijn nog vele andere kopstukken van deze orga-
34 Zeeuws Tijdschrift 2004/6-7
