MICHELANGELO I II ij r.^ i I kil Ni rj DIE GENOEMD WERD „MEER DAN STERFELIJK” Lid de uitgevers te- het maken van fresco's, een te kunnen schilderen op nat IV 7ie tusschen de jaren 1508 en 1512 de Sixtijnsche Kapel te Rome betrad, zag daar bijna iederen dag op een stijger, honderden voet hoog, een man op zijn rug liggen, die met vaste forsche stre ken het nog natte pleister van de zoldering beschilderde, welke zich met een opper vlakte van vijfduizend vierkanten voet bo ven hem uitstrekte. Die man was Michel angelo Buonarotti, het groote genie van de Italiaansche schilderkunst, en hij was daar bezig de schepping der wereld te schilderen volgens zijn machtige, onge ëvenaarde visie. Nog heden ten dage staren wij met be wondering en ontzag naar de negen scènes, die de bijbelsche geschiedenis in beeld brengen van de schepping af tot aan den zondvloed, en we begrijpen waarom groo te kunstenaars dit werk noemen ,,het bui tengewoonste op technisch gebied, dat ooit is tot stand gebracht En we zijn niet alleen ontroerd door Mi- chelangelo's grootsche opvattingen en door zijn meesterlijke techniek, doch we zijn ook verbaasd over zijn onverzettelijken wil en meer dan menschelijk uithoudings vermogen, waarmee hij dit ontzettend moeilijke werk, ondanks ziekte en allerlei tegenslagen, heeft weten te voltooien Michelangelo werd den zesden Maart 1475 te Capresa, een kleine Toscaansche stad, waarvan zijn vader gouverneur was, geboren. De Buonarotti's waren van een arme, maar adellijke familie. Hij groeide op in Florence, en spoedig toonde hij reeds zijn meer dan buitengewonen aan leg toen hij, kind nog, de muren in zijn ouderlijk huis begon te verluchten met houtskoolteekeningen. Toen hij dertien.i aar was, werd hij leer ling van Chirlandaio, een zeer beroemd schilder, die hem leerde hoe hij schilde rijen moest copieeren, en hoe hij verven moest mengen. Het was ook in dien tijd, dat hij zich de allereerste beginselen eigen maakte voor methode om pleisterwerk. Spoedig daarna, een jaar later reeds, werd hij als een der uitver koren leerlingen toegelaten tot de School voor Beeldhouwers, die Lorenzo de Medi ci, de groote koopman-vorst en kunstbe schermer, had gevestigd in de tuinen van zijn paleis te Florence. Hier, temidden van een schitterende col lectie van oud-Grieksche en -Romeinsche beeldhouwwerken, begon de knaap te wer ken. en hij legde daarbij zoo'n groote be kwaamheid in het copieeren van den kop van den lachenden Faun aan den dag, dat Lorenzo hem voortaan in zijn paleis liet wonen. Totdat hij achttien jaar was, werk te hij hier onvermoeid. Toen stierf Loren zo, en twee jaar later was Michelangelo in Rome, waar hij snelle vorderingen maakte in de beeldhouwkunst, waaraan hij het meest van alle andere kunsten zijn hart geschonken had. Ziin „Piëta", een beeld houwwerk van de Heilige Maagd, het ge kruisigde lichaam van haar Zoon op den v. d. L. HUMOR. A: „Geef de wereld het beste wat je te geven hebt en zij zal u het beste weer terug geven." B (dichter): „Daar heb je gelijk in. Ik heb al mijn beste gedichten van ruggekregen." Onderwijzer (na den kinderen het begrip burgeroorlog te hebben bijgebracht)„Nou, kinderen, kunnen jullie nu zeggen wat het is als Nederlanders tegen Nederlanders vech ten?" Jantje: „Ja mijnheer. Verkiezingen!" „Mijn vrouw speelde vroeger veel piano, maar nu er kinderen zijn, heeft ze geen tijd meer!” „Kinderen zijn toch wel prettig, hè?" Hij en zij zaten samen in den auto. Bij den hoek der straat stak hij zijn hand naar rechts uitzij naar links De verkeersagent: „Wat wilt u? Een schei ding?" schoot houdend, werd tijdens zijn verblijf te Rome door hem gemaakt, en zijn faam groeide zóó snel aan, dat hij werd terug geroepen naar Florence. Daar trok hij zich op 23-jarigen leeftijd terug in een werkplaats, die gebouwd was om een blok marmer van achttien voet, waaraan een andere beeldhouwer veertig jaar geleden zonder succes zijn krachten had beproefd. Toen twee jaar later het omhulsel werd weggenomen, was de we reld een en al verbazing, want uit dit ko lossale blok marmer had hij zijn jeugdig- moedigen David" geschapen. een van de grootste beeldhouwwerken der wereld. Het jaar 1505 vond Michelangelo weer in Rome, dezen keer om er de graftombe voor Paus Julius II te maken. Het zou een prachtige, drie verdiepingen hooge tombe zijn geworden, kunst en zegepraal voorstellend, indien politieke omwentelin gen, jaloezie van zijn kunstbroeders en an deren, en veranderingen in de plannen na den dood van den Paus, zijn arbeid niet in de war hadden gestuurd. Tenslotte vol tooide Michelangelo toch nog drie figuren voor de benedenste tombe, waarvan de „Mozes” de imposantste is. ’Gedurende deze periode schiep zijn machtig genie nog menig ander beroemd geworden werk; want hij had een branden de passie voor de schilder-, beeldhouw- en bouwkunst, en hij moest zich uiten door zijn groote liefde voor den arbeid, waar voor hij een bijna devote vereering had. En aan die passie voor de kunst en zijn liefde voor het handwerk danken wij zijn meesterwerken op linnen en in marmer, meesterwerken, die de vaardige hand van den kunstenaar doen zien, die ons met bewondering vervullen voor de groote ken nis die hun maker had van de anatomie van het menschelijk lichaam, voor de grootschheid van zijn opvattingen; mees terwerken zooals zijn „Mozes", zijn „Laat ste Oordeel" in de Sixtijnsche Kapel, het meest beroemde schilderwerk van de ge- heele wereld, en tenslotte het groote ar chitectonische kunstwerk van de Italiaan sche renaissance, de groote Dom van de St.-Pieterskerk te Rome, een werk, waar aan hij in zijn laatste levensjaren met groote liefde heeft gearbeid. „De dood trekt mij aan mijn kleed!" riep hij uit, toen hij 89 jaar oud was, en de borstel, waarmee hij schilderde, uit zijn hand viel. De wereld had haar grootsten zoon verloren! Hij werd begra ven in de kerk van Santa Croce te Flo rence. Geëerd als ,meer dan sterfelijk', als ,een goddelijke engel', overleefde Michel angelo al zijn beroemde tijdgenooten, zoo als Raphael, Leonardo da Vinci, Coreggio Met uitzondering van Titiaan, die in 1576 stierf, was hij de laatste groote figuur van Italië’s gouden eeuw der kunsten. Als een ernstig, eenzaam droomer, onge ëvenaard in de voornaamheid en grootsch heid van zijn inspiraties, in het aantal en de verscheidenheid van zijn onsterfelijke werken, staat Michelangelo nog heden ten dage voor ons als het grootste genie, dat de Renaissance heeft voortgebracht, niet alleen in Italië, maar in gansch de wereld In hem waren vereenigd de kracht van geest en lichaam, de rustelooze energie, de vlugheid van het verstand, de stout moedigheid van de daad.de zeldzame com binatie van wereldsche gezindheid en reli gieuzen ijver, die deze schitterendste pe riode in de kunstgeschiedenis aller tijden kenmerkte en tot een zéér bijzondere maakte. Michelangelo is niet meer; ook hij, bui tengewoon mensch, is den weg gegaan dien allen te gaan hebben, maar zijn geest leeft voort in zijn werken, die geslachten vóór ons hebben vervuld van eerbiedige bewondering voor zijn machtig talent, en die dit nog geslachten na ons, zoo lang de menschheid voor kunst zal voelen, doen zullen! MICHELANGELO. - DETAIL UIT DE MUUR SCHILDERING „HET JONGSTE GERICHT

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland. Geïllustreerd Weekblad | 1930 | | pagina 15