LIRIEUODIE V/EM 1H1ET FCTCeKA-
1M1E1E1U
lElElElBlEl^ 1D<D<DIB Z1E1L1F TIE ONTWIKKELEN
1
ZONSONDERGANG
- 15 -
van
van
niet ontmoedigd zijn, wanneer de eerste resul
taten niet zijn om over te roepen! nemen
we het er uit, spoelen het even in het schaaltje
met water en leggen het dan met de gelatine
naar boven in het fixeerbad. Het negatief be
hoeft in dit bad gewoonlijk niet langer dan een
kwartier te blijven; de gewone tijd is van tien
tot vijftien minuten; als regel kan men wel aan
nemen, dat het fixeeringsproces ongeveer twee
maal zoo lang duurt als het ontwikkelen, doch
nooit minder dan tien minuten. Het verdient
aanbeveling zuurfixeer te gebruiken, daar
andere, z.g. neutrale fixeer, spoedig bederft.
Dit zuurfixeerbad kan herhaalde malen ge
bruikt worden. Als het negatief gefixeerd is,
moet het goed worden gespoeld; in stroomend
water ongeveer een half uur, in water, dat men
meerdere malen ververscht, ongeveer een uur
a anderhalf uur. Hierna wordt het negatief ge
droogd op een stofvrije, liefst koele plaats,
waarna het gereed is om er afdrukken van te
maken.
wat op het positief, dus in werkelijkheid, wit is,
wordt op het negatief immers donker!). Nadat
de „lichte" partijen zwart geworden zijn, be
ginnen de halftonen te verschijnen, en nu is het
de kunst van het goede ontwikkelen, dat men
zorgt voor de juiste waardeverhoudingen tus-
schen licht en donker. Ontwikkelt men te sterk,
dan zullen de halftonen verdwijnen en de lichte
plekken hun helderheid verliezen; ontwikkelt
men te kort, dan wordt het beeld niet krachtig
genoeg en lijkt het „dun”.
Is de plaat op deze wijze ontwikkeld, d.w.z.
zijn alle tonen goed tot hun recht gekomen, dan
is het oogenblik aangebroken, waarop wij ze
dienen te gaan fixeeren, hetgeen ten doel heeft
de plaat tegen den invloed van 't licht bestand
te maken. Een eigenaardigheid van het fixeer
bad is, dat het negatief er iets minder krachtig
in wordt. Hieruit volgt, dat wij de plaat of de
film altijd iets langer moeten ontwikkelen dan
noodig lijkt. Zoodra we denken, dat het nega
tief lang genoeg in den ontwikkelaar heeft ge
legen oefening baart kunst; men moet dus
IPX e amateur-fotograaf, die, als hij wandelen
J gaat, zijn toestel bij zich steekt en onder-
JLx weg hier en daar een plaatje maakt om
dit den volgenden dag bij zijn fotohandelaar te
laten ontwikkelen, kan stellig op zijn manier
hiervan vreugde en voldoening beleven. Dat hij
echter in den vollen zin' van het woord het ge
lukkige bezit van een camera uitbuit, zal moei
lijk kunnen worden beweerd, zoo lang hij niet
zelf in de donkere kamer kruipt en zijn eigen
opnamen ontwikkelt! Want het is juist in de
donkere kamer, dat de amateur-fotograaf de
meest verrassende momenten beleeft, dat zijn in
zicht in de moeilijke kunst van het fotogra-
feeren wordt gescherpt en hij de eerste en
gróótste voldoening smaakt van een in alle op
zichten goed-getroffen beeld!
Gelukkig kan hij zich dit genoegen voor
slechts weinig geld verschaffen. In ieder huis is
wel een kast te vinden, die met wat handigheid
in een donkere kamer kan worden omgetooverd,
erwijl de ingrediënten, die voor de uitrusting
er van noodig zijn, ook heel billijk kunnen wor
den *aangeschaft.
Om te beginnen hebben we eenige schalen
noodig, waarin we de verschillende baden moe
ten klaarmaken. Bij voorkeur koope men deze
schalen van wit steen, omdat men deze het ge
makkelijkst kan schoonmaken en ze de con
trole bij het ontwikkelingsproces vergemakke
lijken. Verder hebben we nog noodig: een
maatglas voor het afmeten van de benoodigde
vloeistoffen. Bij het ontwikkelen plaatsen we
de schaaltjes steeds in dezelfde volgorde en
wel, van links naar, rechts: de ontwikkelaar,
het water en het fixeerbad.
De duur van het ontwikkelen zal in normale
omstandigheden bij een temperatuur van 18
graden Celsius van vier tot zes minuten zijn.
Bij het gereedmaken der baden houde men
zich nauwkeurig aan de aanwijzingen, welke op
de verschillende recepten voorkomen. Alle op
lossingen, ook die van het fixeerbad, maakt men
met de voorgèschreven hoeveelheid water ge
reed. Vanzelf, uit economisch opzicht, gebruikt
men van den ontwikkelaar slechts zooveel als
men denkt noodig te hebben. Over ’t algemeen
gelden de volgende hoeveelheden: bij een for
maat van 6 X 9, 30 cm? ontwikkelaar; bij een
formaat van 9 X 12, 40 cm?, bij een formaat
van 10 X 15, 50 cm?, bij een formaat
13 X 18, 60 cm? en bij een formaat
18 X 24, 90 cm? ontwikkelaar. Alles onver
dund, terwijl meerdere platen achter elkaar in
hetzelfdê bad kunnen worden ontwikkeld.
Heeft men den ontwikkelaar gereed gemaakt,
dan neemt men na zich vooraf overtuigd te
hebben, dat de donkere kamer werkelijk donker
is! op ongeveer veertig centimeter afstand
van de roode lamp de belichte plaat uit de cas
sette en legt haar met de gelatinelaag naar
boven in den ontwikkelaar, er wel zorg voor dra
gend, dat ze onmiddellijk geheel onder de vloei
stof komt te liggen. Met het schaaltje maakt
men een voortdurende schommelende beweging
in alle richtingen, eveneens om te zorgen, dat
het negatief overal gelijkmatig wordt bevoch
tigd. Men denke er vooral aan, dat er vol
doende ontwikkelaar in het schaaltje moet
zijn, opdat het negatief volkomen is bedekt en
er ook geen lucht bij de gelatinelaag kan
komen.
Gedurende de eerste oogenblikken zien we nu
in den ontwikkelaar niets anders dan de geel
achtige gelatine; langzamerhand begint deze
echter op bepaalde plaatsen zwart te worden.
Dit zwart worden gebeurt het eerst met diè ge
deelten, die het meeste licht hebben gehad (lich
te kleeren, de lucht, water, enzoovoort, alles
