DAVID BAUTE, EEN ZEEUWS KOOPMAN-AVONTURIER UIT DE ZEVENTIENDE
EEUW
6
J.H. Kluiver
Toen handel en scheepvaart in de tweede helft
van de zeventiende eeuw terugliepen, was de al
gemene klacht onder de bevolking, dat cle koop
lieden minder ondernemingsgezind waren dan
voorheen en hun kapitaal liever in staatsobliga
ties belegden dan dat zij bereid waren het in
nieuwe ondernemingen te investeren. Het vroe
gere type van de koopman-avonturier, die des
noods bereid was langs de hel te zeilen als er
wat te verdienen viel, bestond niet meer.
Dergelijke avonturiers waren er destijds ook
in Zeeland en één van ben heeft zijn levensver
haal op schrift gesteld:Cort relaas, van 't gene
aan mij David Baute 't sedert den jare 1609 in
't beginsel desselfs is gepasseert In de vorige
eeuw heeft F. Nagtglas aandacht besteed aan
deze autobiografiemaar sindsdien heeft dit le
vensdocument onopgemerkt in de handschrif
tenverzameling van het Genootschap berust. Als
voorbeeld van een avontuurlijke levensgang die
cle aanzet wercl voor ondernemerschap en op
name in het regentenpatriciaat, verdient het op
nieuw onze aandacht.
Het handschrift
Het was David Baute er niet om te doen
zichzelf op een voetstuk te plaatsen. Aan het
begin van de biografie zet hij uiteen met well:
doel hij zijn levensverhaal op schrift wil stellen.
Waarinne mijne kinderen en nacomelingen uyt
curieusheijt sullen beoogen, wat al miserien van
tegenspoed, ende geluck van voorspoed, door het
beleyd van den Almogenden Godt, den mensche
is overcomende ende onderworpen.
Het handschrift leidde naderhand ook een
avontuurlijk bestaan. Volgens mededeling op de
eerste bladzijde berustte het origineel eerst
onder David Baute junior en naderhand onder
de Heer van Bruinisse. Een van de voor de kin
deren vervaardigde kopieën dwaalde af naar St.
George d'Elmina aan de westkust van Afrika.
Een familielid van Nagtglas trof het handschrift
daar aan in een kist met scheurpapier en deed
het aan het Genootschap ten geschenke'. In
1940 overleefde het handschrift de brand van
de Provinciale Bibliotheek en liet bluswater.
Jeugdjaren; vestiging in Sevilla
De familie Baute was vóór de Opstand te
Antwerpen gevestigd. Davids ouders handelden
in juwelen. De oorlog tegen Spanje berokkende
hun ernstige schade. Bij de Spaanse Furie in
1576 werden zij beroofd, en het teruglopen van
de handel van Antwerpen in de volgende jaren
-WSF.A.L.IS, S:iullniTunipl?a,(c[ëf>n' (f) ;j
j perueruihun ui 'HispanmJhrciüZpreuinne, j I
j ;j emporium, jujt jjndinvjmaris Hans ampj
1 i msfimoJim i/IïistyntzfDwcsjut
