Molens in Zeeland
eiana 12.4
Frans Weemaes,
Molens in Zeeland, gefotografeerd en per regio
beschreven. Goes 2003. ISBN 90-76815-13-5.
Prijs: 25,-.
Met het verschijnen van voorliggend boek is een
lang gekoesterde wens van molenkenner Frans
Weemaes in vervulling gegaan. In samenwerking
met John Verpaalen zijn talloze foto's van
molens speciaal voor het boek afgedrukt en
voorzien van een begeleidende tekst.
Na een inleiding volgt in Molens in Zeeland een
historisch overzicht van de Zeeuwse molens door
de eeuwen heen, waarin molentypen worden
beschreven, wordt een stuk chronologie van de
19de en 20ste eeuw gegeven en wordt op
de meest belangrijke molenbeschermers in onze
provincie ingegaan. Daarbij valt de rol van de
Rijksdienst voor Monumentenzorg op en die van
de freules Collot d'Escury (Kloosterzande). De
laatste decennia vraagt niet alleen het restaureren
van onze molens de nodige aandacht, maar ook
de molenomgeving.
Vanaf blz. 35 volgt de regionale beschrijving van de
molens. Aan elke regio of een deel daarvan is een
hoofdstuk gewijd. Dit begint met een summiere
inleiding en een overzicht van aantallen molens
in 1808 en 2000. Vervolgens komen de molens
afzonderlijk aan bod met steeds een of meerdere
treffende foto's, een beschrijving en daar waar
mogelijk een kleine anekdote. Deze opzet maakt
het boek handzaam voor de gebruiker. Voor
degene die niet vertrouwd is met de geografische
gesteldheid van Zeeland zijn de molens in een
index op plaatsnamen op te zoeken. Het boek
wordt afgesloten met een summier literatuur
signalement en een verantwoording van de foto's.
Ondanks het lijvige formaat is het boek goed
hanteerbaar, overzichtelijk en voor wie van
oorspronkelijke en prachtige oude zwart-wit-
opnames houdt tevens een lust voor het oog.
Het boek graaft niet diep en verzinkt niet in
technische details, zodat het verhaal van de
molens eenvoudig te volgen is voor een ruim
geïnteresseerd publiek.
Vanuit het oogpunt van monumentenbehoud valt
op dat er rond 1808 132 al dan niet opererende
molens in de provincie waren, in 1890 170 en
in 2000 nog altijd 68, waarvan enkele als molen
romp de tand des tijds hebben overleefd. Dit
betekent dat er na het vervallen van de functie
van deze monumenten na ruim een eeuw nog
meer dan eenderde is overgebleven. Omdat de
meeste molens particuliere bedrijven waren, is
de vraag interessant of rond 2060 ook nog ruim
eenderde van onze monumentale boerderijen
overeind zal staan.
Molens in Zeeland oogt als een compleet boek,
maar ongetwijfeld zullen zich nog vele unieke
foto's in allerlei verzamelingen bevinden. Onder
zoek en ook het verzamelen vormt immers een
eindeloze bezigheid. Enkele voorbeelden. Wat te
denken van het fotograferen van molens vlak
voor de Tweede Wereldoorlog in verband met
hun strategische waarde door de latere bezetter?
Figuur 2.
Kaft van besproken boek.
Boekbesprekingen
151
