Genootschapsverzamelingen Jan Frederik Schütz en het bezoek van koning Willem m aan Zeeland Najaar 2002 schonk mevrouw W. Visser-Stolp enige stukken aan de Zelandia 111 ustrata. Hiertussen bevond zich een nummer van L'lllustration, Journal, UniverseI, van 4 oktober 1862. In dit blad zijn twee houtgravures van het bezoek van koning Willem lil aan Zeeland, gemaakt naar aquarellen van J.F. Schütz, opgenomen. Zij hebben als onderwerp Aankomst van koning Willem III met het stoomjacht 'De Leeuw' in het Zijpe op 21 mei 1862 en Ontvangst van koning Willem III op de buitenplaats Overduin te OostkapelleJ Jan Frederik Schütz (1817-1888) Op 2 december 1817 werd Jan Frederik Schütz in het huis De Vijgeboom aan de Markt te Middelburg geboren.2 Zijn ouders hadden daar een winkel. Jan Frederiks ideaal was, evenals zijn grootvader en zijn vader - die aanvankelijk gevaren had zeeman te worden. Helaas over leed zijn vader toen hij zestien jaar was en moest hij, als enig kind, zijn moeder in de zaak helpen. Aangezien de handel hem niet lag en hij aardig kon tekenen, besloot hij in 1839 naar de Middelburgse Teeken Akademie te gaan.3 Aan de academie, waar avondonderwijs werd gegeven, kon men behalve lessen in tekenen een opleiding bouwkunde volgen. Er werd niet geschilderd. Tijdens zijn studie aan de academie ontving Schütz verschillende prijzen. Ondertussen maak te hij zichzelf de schildertechniek eigen. Aanvankelijk schilderde hij in de romantische stijl. Na circa 1865 werd zijn werk realistisch en ontwikkelde hij zich tot een succesvol zeeschilder. Regelmatig nam hij deel aan exposities te Middelburg. Daarnaast zond hij zo nu en dan een schilderij naar landelijke tentoonstellingen. Hoewel zijn werk redelijk goed verkocht, moest hij, om in het levensonderhoud van zijn gezin te kunnen voorzien, tevens les geven. Zijn bekendste leerlingen waren Anna Abrahams (1849-1930), Gerard von Brucken Fock (1859- 1935) en zijn zonen Willem Johannes 1854— 1933) en Jan Frederik (1863-1926). I.H. Vogel-Wessels Boer Schütz, die zijn leven lang in Middelburg heeft gewoond, speelde een bescheiden rol in het kunstleven in Zeeland. In 1852 werd hij lid van de Middelburgse afdeling van de Maatschappij V.W. die zowel kunst als wetenschap wilde bevorderen.4 De Maatschappij was verdeeld in acht departementen, te weten: taalkunde, dicht kunst, toonkunst, stijl, mondelinge voordracht, tekenkunst, bouwkunst en wiskunde, leder departement had twee of drie directeuren. Schütz vervulde verschillende malen de functie van directeur van het departement tekenkunst. Daarnaast was hij lid en bestuurder van de Middelburgsche Kunstkring die tot doel had kunst te beoefenen en kunstzin onder haar leden aan te kweken. Het bezoek van koning Willem lil aan Zeeland in 1862 Onder de Zeeuwen leefde al geruime tijd de wens dat koning Willem lil een bezoek aan hun provincie zou brengen. Groot was de blijdschap toen bekend werd dat het zou plaatsvinden van woensdag 21 tot en met vrijdag 30 mei 1862.5 Onmiddellijk werd naar oud gebruik begonnen met uit de burgerij een erewacht te paard samen te stellen. Al snel was deze gevormd en telde 28 leden. De heer W.C.M de Jonge van Ellemeet werd benoemd tot commandant. Aangezien de banier, die bij het bezoek van koning Willem 11 in 1841 gebruikt was, niet meer voldeed, lieten enige Middelburgse dames een nieuwe banier vervaardigen. Op deze banier van wit satijn met gouden franjes en kwasten omzoomd, was door Schütz het wapen van Middelburg geschilderd. De Zeeuwse journalist Alex. A. Crafford schreef een vlugschrift over het bezoek van koning Willem ill waarin hij onder andere de spot dreef met de erewacht die volgens hem niet al te vast in het zadel zat en soms 'zandruiters' opleverde.6 Wat hij vooral naar voren brengt zijn de hoge kosten die voor dit bezoek moesten worden gemaakt terwijl er zoveel armoede onder de Middelburgse bevolking was. Over fle banier van de erewacht 70 Genootschapsverzamelingen

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2004 | | pagina 28