omschrijving van bisdommen en parochies
werd omgevormd naar de burgerlijke en admini
stratieve indeling.
In het tweede artikel wordt ingegaan op het her
vormingsgezinde geweld omstreeks 1570 in de
bisdommen, wat in Gent zelfs resulteerde in
een calvinistisch bolwerk in 1 577. De onlusten
waaiden over naar Dendermonde, dat ook een
calvinistisch centrum werd, tot in 1584 zowel
Gent als Dendermonde in handen van landvoogd
Farnese vielen en Dendermonde voortaan tot
de katholieke Nederlanden behoorde. Daarna
behandelt de auteur de bisschoppelijke visitaties,
die al vanaf de vroege Middeleeuwen tot de
kerkelijke gebruiken behoorden. Het was de
bedoeling dat de bisschop zo mogelijk elk jaar
zijn bisdom bezocht, er het heilig sacrament
van het vormsel toediende aan de gelovigen en
zich beijverde om heidense gewoonten uit te
roeien. De auteur beschrijft het praktische verloop
van zo'n visitatie, de controle op geldende
kerkelijke verordeningen betreffende de materiële
uitrusting der gebouwen en op het geloofsleven.
Noot
1 Mr Wim Dirksen heeft veel aandacht aan dit boek besteed
en was zo vriendelijk er het volgende over op te merken.
Figuur 1.
Menno van Coehoorn was voorstander van vestingbouw,
gebaseerd op de reguliere vijfhoek. Hier wordt een vesting
in het terrein afgestoken.
78
Aanwinsten ruilverkeer